Route 60

Stavoor is één van mijn opdrachtgevers, ik geef trainingen aan de oudere medewerker in organisaties. Onderstaand artikel stond in de nieuwsbrief van december 2022.

“Ik realiseer me dat ik niet meer wil uitstellen.”

In de reeks Route 60 gaat Lidia van Engeland  in gesprek met medewerkers van rond de 60 jaar over hun werk, de invloed van leeftijd en vitaal blijven. Naast het persoonlijke perspectief komt ook het organisatieperspectief aan bod.

In de eerste aflevering; Ronald Jansen en Margreet van de Heuvel van Buurtzorg.

Ronald Jansen (60)
werkt na 11 jaar als (leerling)verpleegkundige in ziekenhuis, 23 jaar in de wijkverpleging en de laatste 14,5 jaar bij Buurtzorg in een zelfsturend team.
woont in Amsterdam, 2 jaar geleden naar nieuw appartement verhuisd.
doet een paar keer in de week aan Chi kung om energie in balans te houden.

“Vanaf januari 2023 ga ik van 3,5 dag naar 3 dagen werken. Financieel kan het, ik heb niet zoveel nodig en het geeft me tijd voor dingen die ik ook belangrijk vind, zoals mijn nieuwe appartement, zwemmen, Chi kung en tijd voor mezelf. Die bewustwording is wel op gang gekomen.”

Hoe ervaar je het werk?
Het is complexer geworden, we moeten meer verantwoording afleggen aan de zorgverzekeraars over wat we nodig vinden en nodig hebben. Alles wordt strenger gecontroleerd en dat zorgt voor meer administratie. Gelukkig werken we met een gebruiksvriendelijk automatiseringssysteem en vinden we in het team een modus om het werkbaar te houden.

We verdelen de taken en zijn samen verantwoordelijk maar toch drukt het soms zwaar op me. Grenzen stellen is altijd een lastig ding voor mij. Ik ben inmiddels één van de oudere en meer ervaren teamleden. Ik kijk toch elke dag, ook als ik vrij ben, even in de teamrapportage en de mail of alles goed loopt. Een paar voorbeelden: we doen zelf de verzuimbegeleiding en stellen ook zelf de vacatures op voor nieuwe collega’s. Al deze activiteiten geven veel invloed en dat maakt het werk dynamisch maar daardoor ervaar ik ook overbelasting. Zeker nu we onderbezet zijn of als het team niet lekker loopt, dan geeft dat extra druk. Vanuit de organisatie voel ik wel ondersteuning. Er is een regiocoach die we kunnen inschakelen, zij geeft ons adviezen hoe we met lastige zaken om kunnen gaan.

Wat is de invloed van leeftijd en levensfase op je werk?
De regiocoach heeft ons team een vitaliteitsworkshop gegeven in het kader van positieve gezondheid. Dat gaf echt een mooie impuls. Ik moest mezelf scoren op verschillende levensgebieden en merkte dat ik wat betreft mentaal welbevinden en zingeving, mezelf centraler wil stellen. Ik ben 2 jaar geleden verhuisd naar een mooi appartement en kom er maar niet aan toe om het af te maken. Ik realiseer me dat ik dat niet meer wil uitstellen. Nu ga ik 2 maanden met onbetaald verlof in de herfst. Mijn collega’s reageerden gelukkig positief op mijn besluit. Ook andere collega’s hebben besluiten genomen over hoe zij bijvoorbeeld het individuele budget voor positieve gezondheid willen besteden.

Als ik kijk naar mijn werk dan merk ik dat bepaalde cliënten me meer energie gaan kosten. Chronische problematiek zonder enige progressie bijvoorbeeld maar ook cliënten die een zwaar en negatief appèl op me doen, daar kan ik minder goed tegen. Ik kan dit bespreken in het team. Ik doe naast mijn werk vrijwilligerswerk als surveillant in het zwembad waar ik zwem en ervaar dat als een positief tegenwicht. Daar werk ik juist aan gezondheidspreventie en dat doet me goed.

Mijn ervaring en leeftijd hebben een positieve invloed omdat ik complexe situaties beter kan inschatten en meestal weet wat nodig is om de juiste zorg te verlenen. Sinds een paar oudere collega’s weg zijn, is mijn positie in het team veranderd. Nieuwe medewerkers kijken nu meer naar mij. Dat vind ik aan de ene kant positief omdat ik het leuk vind om kennis over te dragen. Tegelijkertijd is het ook belastend omdat er constant een appèl op me wordt gedaan. Na verloop van tijd wordt dat gelukkig ook weer rustiger.

Hoe kijk je naar de toekomst?
Ik heb altijd gedacht dat ik dit werk wil blijven doen, ook als ik gepensioneerd ben, maar dan 1 of 2 dagen per week. Het heeft een positieve invloed op me, houdt me scherp en zorgt dat ik niet teveel op mezelf raak. Werk geeft me veel. Ik blijf op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen, nieuwe automatiseringssystemen en ik blijf onderdeel van een team waaraan ik me verbind. Als dat positieve gevoel blijft, dan wil ik doorgaan met werken.

Die halve dag minder gaan werken per week geeft rust. Dat is ook grenzen stellen en voor mezelf zorgen. Ik spreek ook regelmatig een coach over mijn valkuilen, dat geldt in werk maar ook privé. Dat houdt me in balans, de Chi kung training helpt me daar ook bij.

De organisatie denkt mee met je, er is ruimte en er worden steeds initiatieven genomen. Mijn eigen bewustwording was al op gang gekomen maar ik besef wel dat ik nu iets moet doen. Ik moet er nu iets van maken en wil niet meer uitstellen.

Margreet van de Heuvel (teamcoach Buurtzorg)

Als regiocoach spreekt Margreet de teams van Buurtzorg minimaal 2 keer per jaar, of vaker als er bijzondere zaken spelen. Zij heeft speciale aandacht voor vitaliteit en werkt ook als runningtherapeut.

Wat valt je op bij de oudere medewerkers en wat denk je dat nodig is?
Ik zie dat er bij medewerkers ouder dan 60 jaar meer uitval is door lichamelijke klachten én meer behoefte om het eigen werk te organiseren op een manier die bij de medewerker past. Het is voor velen een zoektocht om de tijd goed door te komen tot het pensioen. Er is een groep die zelf het initiatief neemt om in gesprek te gaan en dan kom je wel ergens uit. Mensen weten vaak wel wat ze willen en door er over te praten komen ze ook tot keuzes. De mensen die er niet over beginnen, dat zijn de mensen die gaan uitvallen.

Ik adviseer om zelf te gaan kijken wat het pensioen en wat de CAO voor mogelijkheden biedt, eerder stoppen of vaker een kortere vakantie bijvoorbeeld. Het zou mooi zijn als dat gesprek gefaciliteerd wordt. De vitaliteitsworkshop had ook tot doel dat mensen gingen nadenken over zichzelf en tot stappen zouden komen. Voor oudere medewerkers is dat echt maatwerk. Ook op teamniveau kunnen afspraken gemaakt worden over taken overnemen of ruilen, maar met het advies dat er regelmatig geëvalueerd wordt om overbelasting bij anderen te voorkomen of om te checken of iedereen daar nog tevreden mee is.

Ik zie ook dat mensen op hun 60e nog een switch maken naar werk met regelmatigere en overzichtelijkere taken. Ook dat is mogelijk, werkgevers zijn ook blij met een goede medewerker die maar een paar jaar bij hen komt werken.